Ambasador – Teatr Klasyki Polskiej

21.04.2024 r. godz. 17.00

CKiS, sala koncertowa

bilety 55 zł

Ambasador Sławomira Mrożka to pole bitwy. Ścierają się tutaj dobro ze złem, odwaga z tchórzostwem, niezłomność z konformizmem. Swoją odwieczną walkę toczą przede wszystkim w duszy, umyśle i sercu tytułowego bohatera sztuki. Jest on nieodrodnym dzieckiem epoki, określanej szumnym mianem nowoczesności, czyli sierotą po tradycji wcześniejszej, stanowiącej niegdyś o wielkości Zachodu. Dyplomata jest przedstawicielem cywilizacji, która straciła kulturę. Tę ostatnią można definiować rozmaicie. W dramacie Mrożka jawi się ona jako pewien szczególny rodzaj mądrości. Nasza epoka włożyła ją między bajki i to z nich – przeglądając je w rzadkich przerwach od bezmyślnego konsumowania dóbr, przyjemności, idei – dowiaduje się o czymś takim      jak honor, odpowiedzialność, poświęcenie. Nie traktuje tych cnót poważnie, uznając, że należą do zamierzchłej przeszłości. Ambasador przeciwnie – przywraca im ich właściwe znaczenie, pokazuje, że to one decydują o istocie człowieczeństwa, nadają sens istnieniu, sprawiają, że warte jest przeżycia. Przekonujemy się o tym w finale utworu, kiedy jego protagonista z pełną świadomością beznadziei swojego wyboru decyduje się na skazaną na klęskę obronę słabszego, bezbronnego, prześladowanego. W akcie tym dostrzec można zarówno aksjologię chrześcijańską, jak i antyczny tragizm. Jest w nim wzniosłość, o jakiej nasz czas stara się za wszelką cenę zapomnieć – wielkość ofiary, szlachetność męstwa oddania życia w imię zasad nakazujących troskę o innego, opiekę nad nim, bezwzględne niesienie mu pomocy. Do samego końca, niezależnie od tego, jak straszny miałby on być.

Wymowa Ambasadora nie jest przygnębiająca, lecz krzepiąca. Mrożek pisze wszak o tym, że wciąż możliwy jest heroizm, że ciągle jest w człowieku dzielność, bezinteresowność, miłość bliźniego. To daje nadzieję. Naiwną i wątłą, jeżeli spojrzy się na nią z punktu widzenia Pełnomocnika, głównego antagonisty tytułowej postaci sztuki. Reprezentuje on myślenie typowe dla nowoczesności, nieuwzględniające sfery metafizycznej bytu, a raczej przenoszące ją na obszar politycznej utopii. Świat w przedstawianej przez nią wizji jest rajem, zrealizowaną przez człowieka – a właściwie przez Partię i jej Wodza, bo człowiek nie ma tu nic do gadania – obietnicą Boga. Wiodła ona, i wiedzie, na pokuszenie tłumy. Od rewolucji francuskiej, przez październikową, do współczesnych przesileń, masy walczą wściekle o pokój, ciemiężą w imię wolności, zabijają dla braterstwa, lżą dla równości. Jest ich legion. Zawsze był. Zawsze jednak znajdował się ambasador odmiennego systemu wartości, systemu Antygony i Hektora, lecz także i przede wszystkim systemu ośmiu błogosławieństw, dziesięciu przykazań, męki Golgoty i cudu zmartwychwstania. Dopóki      ktoś taki jest – lub tylko może być – żaden Pełnomocnik nie zwycięży, choćby udawało mu się druzgocąco wygrywać.

AMBASADOR, Sławomir Mrożek

Reżyseria: Jarosław Gajewski
Dramaturgia: Antoni Winch
Scenografia: Marek Chowaniec
Kostiumy: Aleksandra Reda
Reżyseria światła: Jędrzej Skajster
Współpraca reżyserska: Michał Świechowski
Asystentka scenografa: Anna Macugowska
Asystentka kostiumografki: Natalia Burzyńska
Kierownik produkcji: Arkadiusz Lech

OBSADA:
Andrzej Mastalerz Ambasador
Małgorzata Mikołajczak Amelie
Maciej Wyczański Otello
Bartosz Turzyński Pełnomocnik
Dariusz Kowalski/Robert Latusek Człowiek
Patryk Sławiński/Paweł Lipnicki Generał
Wojciech Piotrowski Generał
PREMIERA: 28.10.2023
CZAS TRWANIA: 2h (z przerwą)