Historia CKiS

Historia  jednostek kultury w Skierniewicach.

 

W  sierpniu 1958 r. powołano w Skierniewicach Wydział Kultury przy Powiatowej Radzie Narodowej zajmujący się głównie działaniami kulturalno-oświatowymi na terenie powiatu (świetlice i kluby wiejskie, zespoły regionalne). Kierownikiem  mianowano Janusza Johna.

Od listopada 1960 r. na podstawie instrukcji Ministerstwa Kultury i Sztuki utworzona została w Skierniewicach Powiatowa Poradnia Kulturalno-Oświatowa z siedzibą w budynku Sejmiku, zajmująca  się koordynacją działalności kulturalnej w powiecie skierniewickim. Pierwszym kierownikiem poradni był Zenon Jagiełło, a konsultantami i instruktorami mianowano: d/s. teatru- Eugeniusza Drabika,  d/s. żywego słowa – Annę Bajtlik i Antoniego Taczanowskiego, d/s. muzyki -Eugeniusza Kubickiego, d/s. – plastyki Mieczysława Pąśkę, d/s. choreografii -Romualdę Kłossowską, d/s. metod pracy oświatowej – Anielę Makulską. Koordynatorzy  poradni  roztaczali opiekę nad  świetlicami i klubami wiejskimi: Klubami Ruchu i Klubami Rolnika, zespołami teatralnymi, tanecznymi, instrumentalnymi, chórami, kapelami ludowymi i orkiestrami dętymi. W późniejszym okresie w poradni pracowała m.in. Zenona Klepaczka odpowiedzialna za opiekę nad amatorskimi zespołami  artystycznymi w poszczególnych gminach, także Danuta Szustakowska i Alina Kajda. Późniejszym kierownikiem poradni był Edward Banecki.  Na początku działalności poradni powołano Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Skierniewickiej im. Tadeusza Sygietyńskiego. Początkowo zgłosiło się aż 220 chętnych, z których wybrano 112 osób.  Inauguracyjny  występ odbył się w Sejmiku 07.04.1962 roku. W 1965 r. zespół liczył 60 członków. Zespół Ziemi Skierniewickiej, którego pierwszym kierownikiem był Zenon Jagiełło, następnie od 1965 r. – Ryszard Mizerski, a choreografem Daniela Nawrocka, działał bardzo prężnie do końca lat 60. XX wieku.  Przy zespole działał chór prowadzony przez Mirosława Tytza.  Zespół w regionalnych strojach łowickich dawał nawet występy w TVP.  Po reorganizacji zespołu i naborze nowych członków choreografem został wybitny specjalista Stefan Dowgird, a kapelmistrzem były dyrygent zespołu „Mazowsze” Marian Domański.

W tym czasie ilość placówek upowszechniania kultury i działalność kulturalna w mieście była bardzo skromna: prowadzona była w kinach: „Stolica”, „Związkowcu”, a od 1978 r.  w kinoteatrze  „Polonez”. W czasach PRL życie kulturalne i różne formy rekreacji organizowały głównie dla swoich pracowników, ale i  dla  mieszkańców miasta zakłady pracy i związki zawodowe w powołanych do tego celu świetlicach czy klubach kultury. Były to m.in. kluby osiedlowe spółdzielni mieszkaniowych „Konstancja”, „Oaza”, czy  Dom Kolejarza tzw. Klub ZZK-Związku Zawodowego Kolejarzy, klub „Koliber” Zakładów Transformatorów Radiowych czy Klub Garnizonowy.

 

Po utworzeniu w 1975 r. Województwa Skierniewickiego, 1 września 1975 r. władze wojewódzkie na mocy zarządzenia nr 28 Wojewody Skierniewickiego z dn. 01.08.1975 r. powołały w Skierniewicach  Wojewódzki Dom Kultury – po przekształceniu Powiatowej Poradni Kulturalno-Oświatowej. Pierwszymi pracownikami nowo powstałej jednostki byli: Danuta Szustakowska, Alina Kajda i Marian Lubicki z dyrektorem  Kazimierzem Włochaczem. Głównym zadaniem WDK był nadzór nad domami i klubami kultury oraz zespołami amatorskiego ruchu kulturalnego na terenie województwa, obejmujący swoim zasięgiem  także  miasto Łowicz, Rawę Mazowiecką, Brzeziny, Sochaczew i Żyrardów. Siedzibą WDK przez pierwsze dwa lata jego działalności były wydzierżawione pomieszczenia  w prywatnym domu  Konstantego Dziudy przy ul. Kozietulskiego 33. W 1977 r. decyzją I sekretarza PZPR WDK przeniesiono do budynku administracyjnego po zlikwidowanym browarze  Władysława Strakacza, jednocześnie zadecydowano o przebudowie browaru na potrzeby WDK. W 1992 r. zakończono modernizację browaru i od tej pory w nowoczesnym budynku znalazły miejsce WDK, Biuro Wystaw Artystycznych oraz biblioteka. W wyniku prac adaptacyjnych  dom kultury wzbogacił się  o salę widowiskowo-dyskotekową, sale prób oraz galerię, w której od tej chwili mogły odbywać się wystawy. Dyrektorem WDK w okresie 1975-1982 był Kazimierz Włochacz, w latach 1982-1990 – Konstanty Marat, a od roku 1991 do 2013 – Bożena Witkowska.  Z działań prowadzonych przez WDK warto podkreślić że w piwnicach WDK bardzo prężnie działał klub „Ara”, w którym początkowo, w wyniku braku galerii, organizowano wystawy, czy zespół Big Band koncertujący wówczas w krajach „demoludu”. Od 1978 r. działał  klub fotograficzny „Widmo” oraz Dyskusyjny Klub Filmowy „Eroica” prowadzony przez  Krystynę Piotrowicz (istniejący do dzisiaj). W 1981 r. powstała Estrada Dziecięca „Wiercipięty” pod kierunkiem szefa artystycznego Marka Kwiatkowskiego i odpowiedzialnego za oprawę muzyczną Grzegorza Kapuścińskiego. Marek Kwiatkowski nadał  występom dzieci niepowtarzalny styl, za który Wiercipięty otrzymywały liczne nagrody i wyróżnienia także za granicami kraju. Od 1987 r. w skierniewickim domu kultury działa Akademia Tańca 4-20, taneczna grupa  dziewczęca założona przez Ilonę Zdzienicką (???), istniejąca do dzisiaj, która m.in. zdobyła w 2008 r. Grand Prix na międzynarodowym festiwalu w Wenecji. Obecnie grupa prowadzona jest przez Monikę Kotowską. Wojewódzki Dom Kultury organizował cykliczne imprezy wojewódzkie a także ogólnopolskie t. j. Wojewódzkie Konkursy Recytatorskie czy Tańca, Wojewódzkie Spotkania Teatralne, Wojewódzki Przegląd Muzyki Młodzieżowej,  Wojewódzki Przegląd Kapel i Zespołów Ludowych czy Wojewódzki Przegląd Amatorskiej Twórczości Filmowej i Fotograficznej. Z imprez ogólnopolskich można wymienić Ogólnopolski Konkurs Piosenki Radzieckiej, Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego. W latach 90. XX wieku przy WDK działała kawiarnia „Muza”, w której odbywały się koncerty jazzowe i mieścił się klub jazzowy Swing, obecnie reaktywowany.  Przy domu kultury działał kierowany przez Roberta Paluchowskiego „Teatr Realistyczny”. Teatr został założony w 1995 roku. Od 1992 r. istnieje Klub Francuski, zrzeszający skierniewiczan zaprzyjaźnionych z mieszkańcami miasta partnerskiego Chatelaillon – Plage.  W Wojewódzkim Domu Kultury było zatrudnionych ponad 50 osób.

Po likwidacji  województwa skierniewickiego w 1998 r.  WDK został przejęty i wpisany do rejestru instytucji kultury prowadzonych przez Miasto Skierniewice i zmienił nazwę na Młodzieżowe Centrum Kultury.  Od tej pory działania tej jednostki były skierowane głównie na potrzeby mieszkańców Skierniewic. Do najważniejszych imprez plenerowych organizowanych przez MCK należał Rock May  Festival, a także Europejski Festiwal Muzyki Folk i Ethno „Ethnosfera”, który był kontynuacją stałej imprezy MCK istniejącej od 1999 r. pod nazwą Folkopranie. Od 1989 r. odbywało się Ogólnopolskie Biennale Sztuki Nieprofesjonalnej im.  Józefa Chełmońskiego „Pejzaż Ojczysty” mające za zadanie zachowanie w malarstwie charakterystycznych motywów krajobrazowych.  W okresie 1996-2000 w Skierniewicach organizowany był FeFe Film Festival „Felliniada” – impreza filmowo-muzyczna i teatralna inspirowana postacią włoskiego reżysera Federico Felliniego. Pomysłodawcą jej i organizatorem był skierniewiczanin,  reżyser i aktor  Lech Mackiewicz.  Podczas Felliniady odwiedzali nasze miasto znani aktorzy, często nagradzani statuetką „Dużego FeFe”. Od 1999 r. MCK był współorganizatorem Festiwalu Muzyki Romantycznej, a w 2007 r. nastąpiła inauguracja działalności Skierniewickiego Uniwersytetu III Wieku. Obydwie te imprezy są organizowane do  tej chwili. Od 1998 r. można uczestniczyć w Festiwalu Teatrów Jednego Wiersza, a od  2007 r. – w Turnieju DJ. Zarówno WDK jak i  MCK organizował  międzynarodowe, jak i krajowe obozy artystyczne i plenery malarskie. MCK, w którym pracowało około 25 osób,  działało do 2013 roku. Przyczyną likwidacji MCK była konieczność efektywnego  wydatkowania środków publicznych przez Miasto Skierniewice na działalność kulturalną, tym bardziej, że w mieście działała już inna jednostka kultury, Miejski Ośrodek Kultury podległy  miastu, i  działalności obu jednostek  dublowały się,  ponadto generowały podwójne koszty.

 

Miejski Ośrodek Kultury, jako samorządowa jednostka upowszechniania kultury, został powołany uchwałą miasta w 1982 r., z siedzibą w dwóch mieszkaniach w bloku  przy ul. Mszczonowskiej 40. Były to pomieszczenia dawnego klubu osiedlowego „Relax”, przy którym działał 80-osobowy Klub Seniora „Zacisze”. Właśnie ten klub zapoczątkował  działalność Miejskiego Ośrodka Kultury.  MOK w 1988 r. przejął pod swój zarząd osiedlowy klub „Konstancja”, działał przy MOK -Teatr Młodzieżowy „Komputer” i Teatrzyk Dziecięcy „Kleks”, a od 1996 r., także 2 dziecięce zespoły wokalno-taneczne „Tęcza” i „Andante”. W 1993 r. powstało studio nagrań  wideo, które zapoczątkowało realizacje i emisje lokalnego programu telewizyjnego „Trolek”, od 1994 r. przy MOK działało  Studio Tańca „CM” prowadzone przez Agnieszkę Madej, a od 1998 – zespół muzyczny „Drugi Tydzień”. Pierwszym kierownikiem MOK był w 1982 r. Roman Bednarek, a następnie Piotr Bigos.

W 1978 r. wybudowano w Skierniewicach, nowoczesny na ówczesne czasy, kinoteatr „Polonez” z 489 miejscami. Kino było własnością Instytucji Filmowej Helios z Łodzi do 1993 r. kiedy to zostało przejęte przez MOK.  Nastąpiła zmiana siedziby MOK, który przeniósł się do budynku kina „Polonez” przy ul. Wita Stwosza 2/4. Na początku istnienia kina, w nowoczesnej sali kinoteatru odbywały się próby Centralnego Zespołu  Wojska Polskiego.  Po kilkuletnich staraniach w 1997 r. w strukturze MOK utworzone zostało lokalne Radio RSC, nadające program do dzisiaj. Kierownikiem kina „Polonez jest obecnie Piotr Bigos.  OWśród oferty kinowej ogromnym zainteresowaniem cieszą się organizowane od 2014 r. w kinie seanse Kina dla Kobiet „Scarlett”.

 

W 2013 r. część pracowników dawnego MCK przeniesiono do nowo powstałego MOK, dyrektorem została wówczas Monika Kotowska. Pod koniec  2016 r.  dyrektorem jednostki kultury został Filip Urbanek, w tym czasie jednostka zmieniła nazwę na Centrum Kultury i Sztuki, która pod tą nazwą działa do dzisiaj.  W czerwcu 2019 r.  dyrektorem CKiS mianowano Ryszarda Krasnodębskiego.

We wszystkich jednostkach kultury: WDK, MCK, MOK i CKiS prowadzona była i jest działalność w kółkach zainteresowań: plastycznych, muzycznych, tanecznych, teatralnych, wokalnych, komputerowych, szachowych, ceramicznych,  florystycznych, fotograficznych, aktywności fizycznej i modelarskich dla dzieci i młodzieży jak i dla dorosłych.  Wszystkie wyżej wymienione jednostki kultury od 1977 r. były koordynatorem i organizatorem Skierniewickiego Święta Kwiatów,  Owoców i Warzyw. Szczególnie  dużą uwagę przykładano do organizacji Parady Młodzieży, w której uczestniczyły też  zespoły ludowe, pracownicy zakładów pracy, która to impreza jest najważniejszym wydarzeniem święta do tej pory. Od 1994 r. corocznie organizowana jest  Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. W 1995 r. zadebiutował w ramach MCK Teatr Realistyczny, organizator Festiwali Komedii „Hi, Hi, Hi”.

 

Obecnie do  Centrum Kultury i Sztuki należą:

-Akademia Twórczości

– Kinoteatr „Polonez”

– Klub  „Konstancja”

– Radio RSC

 

Przy CKiS działają również:  Uniwersytet III Wieku,  Akademia Tańca 4-20, Dyskusyjny Klub Filmowy „Eroica”,  a także 6 Klubów Seniora.