Historia Jednego Obrazu: Niedzielne popołudnie na wyspie Grande Jatte

poniedziałek 7 września 2020

„Niedzielne popołudnie na wyspie Grande Jatte” to obraz autorstwa Georges’a Seurata z lat 1884-1886. Ma wymiary 207,5 × 308,1 cm.

„Niedzielne popołudnie na wyspie Grande Jatte”

Początek prac nad obrazem to wiosna 1884 roku. Właśnie wtedy malarz skończył poprzednią pracę, czyli „Kąpiel w Anieres”. Oba obrazy mają te same wymiary. Malował na wyspie La Grande Jatte w pobliżu Asnieres, które było miejscem wypoczynkowym dla mieszkańców Paryża. Długo przygotowywał się do pracy na oryginalną wersją obrazu. Na początku tworzył szkice na pudełkach od cygar, malowanie rozpoczął zimą 1884 roku. Obraz był namalowany techniką impresjonistyczną, alez na początku nie miał zbyt wielu fanów. Niepochlebnie wypowiadał się o nim m.in. Pisarro, więc autor przerabiał go do wiosny 1886 r. Druga wersja powstała już z zastosowaniem puentylizmu, w którym stosuje się drobne pociągnięcia pędzlem w porównaniu do poprzedniej wersji. Postacie pierwszoplanowe na poprawionej wersji miały płynniejsze kontury, a kolorystyka obrazu stała się bardziej żywa.

.

Podczas malowania Seurat pracował przy sztucznym oświetleniu, by uniknąć problemów z różnym natężeniem światła w zależności od pory dnia. Poza tym artysta użył także nowego pigmentu – żółceni cynkowej. Po upływie lat żólcień pociemniała i nabrała odcienia brązu.

.

Na obrazie widać ludzi wypoczywających na La Grande Jatte. Dzień jest słoneczny, wyspa jest pełna zieleni. Z lewej strony można zauważyć wodę i płynące po niej żaglówkę, parowiec i łódkę. Część osób spaceruje, łowi ryby, siedzi na trawie. Na obrazie można zaobserwować matkę z dzieckiem, dwóch żołnierzy Saint-Cyr, starszą kobietę z parasolem, dziewczynkę z kwiatami i mężczyznę z fajką. Występują tutaj także zwierzęta, czyli psy, motyl, małpka. Postacie są uproszczone i sprowadzone do rekwizytów.

.

Obraz był zaprezentowany w 1886 roku na wystawie impresjonistów. Spotkał się z niechęcią krytyków. Felix Feneon opisuje:

„Jeżeli przypatrzymy się tu jednemu decymetrowi kwadratowemu, pokrytemu jednolitym tonem, odnajdziemy na każdym centymetrze tej powierzchni w wirującej masie drobnych cząstek wszystkie elementy składowe tonu. Trawnik w cieniu: dotknięcia pędzla oddają w większości kolor lokalny trawy, inne purpurowe, wprowadzają działanie dopełniającego koloru zieleni; jakiś cyjanowy błękit wywołany bliskością powierzchni trawy w słońcu zbiera swoje drobne rozsiania przy linii demarkacyjnej i stopniowo dalej je przerzedza. W tworzeniu się tej powierzchni współdziałają tylko dwa rodzaje zieleni i słoneczny oranż, jako że wszystkie reakcje zamierają przy tak gwałtownym szturmie światła. (…) owe kolory odosobnione na płótnie łączą się na siatkówce: osiąga się zatem nie melanż barw-surowców (pigmentów) ale melanż świateł (…) kompletny i systematyczny wzór tego nowego malarstwa przedstawił Georges Seurat.”

 

 

 

Plakat