Historia Jednego Obrazu: Dziewczynka z chryzantemami

poniedziałek 12 października 2020

„Dziewczynka z chryzantemami” to obraz autorstwa Olgi Boznańskiej sięgający 1894 roku. Praca ma wymiary 88,5 × 69 cm i została wykonana farbami olejnymi na tekturze.

.

Praca Boznańskiej przedstawia samotną dziewczynkę patrzącą się wprost na malarza. Jej twarz jest blada z dużymi błyszczącymi, czarnymi oczami. Dziewczynka ma rude rozpuszczone włosy i małe czerwone usta. Dziecko ubrane jest w skromną sukienkę o kolorze niebieskoszarym. W rękach trzyma bukiet białych chryzantem. Stoi przed ścianą, na której odbija się jej cień. Praca łączy ze sobą różne style. Jest to przykład malarstwa portretowego, który łączy styl impresjonistyczny, elementy symboliki oraz styl autorki.

.

Obraz jest sygnowany w prawym dolnym rogu Boznańska 94. Boznańska namalowała go podczas pobytu w Monachium. Malując artystka zrezygnowała z popularnego w tamtym czasie modela ubranego w wytworny strój umiejscowionego w eleganckim wnętrzu. Nie ma tutaj sztywnej elegancji, tło jest w neutralnej barwie, namalowane zdecydowanymi pociągnięciami pędzla. Obraz jest dość wyjątkowy, oczy postaci są wręcz nienaturalne, zdaje się, że dziewczynka ma gorączkę, wygląda na chorą przez kolor swojej cery. Wprowadza to element niepokoju. Krytyk William Ritter skomentował dzieło w wydawanej w Paryżu „Gazette des Beaux-Arts”:

…stworzyła ona [Boznańska] właśnie w portrecie małej dziewczynki o dziwnych, niepokojących oczach, jakby kroplach atramentu, które zdają się wylewać na chorobliwie bladą twarz, współczesny ideał postaci Maeterlincka. Jest to dziecko enigmatyczne, które doprowadza do szaleństwa tych, co mu się zanadto przypatrują. Melizanda ma sześć lat i urodziła się w arystokratycznej rodzinie w jakimś wielkim współczesnym mieście – taka wydaje się przerażająca dziewczynka, tak jasna i biała, że budzi dreszcz.”

.

William Ritter nawiązał do ideału postaci Maurice’a Maeterlincka, który był pochodzącym z Belgii dramaturgiem, poetą, eseistą. Jego utwory charakteryzowały się tajemniczością, często pesymizmem, wyrażały lęk egzystencjonalny człowieka i bezradność wobec przeznaczenia.

.

Obraz można oglądać w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Plakat