14.05.2024, godz. 19:00 „Słońce wschodzi raz na dzień”, bilet: 17 zł
Reżyseria: Henryk Kluba
Scenariusz: Wiesław Dymny
Obsada: Franciszek Pieczka, Ryszard Filipski, Stanisław Gronkowski, Teresa Kamińska, Marian Kociniak
Zdjęcia: Wiesław Zdort
Gatunek: Film obyczajowy
Produkcja: Polska 1967
Czas trwania: 91 min.
Dystrybucja: SKS

Zrealizowany w konwencji ludowej ballady dramat społeczny ukazujący – poprzez postać górala Haratyka, autentycznego przywódcy beskidzkiej wioski – skomplikowane uwarunkowania i konflikty okresu kształtowania się świadomości ludu u zarania Polski Ludowej. Haratyk, niekoronowany król beskidzkiej wsi, organizuje życie po zakończeniu wojny. Buduje tartak i szkołę, ale nie uznaje żadnej władzy nad sobą. Dochodzi do konfliktu z szefem UB, który uważa go za anarchistę i szkodnika, siłą chce zmusić do podporządkowania się. W rezultacie Haratyk wraz z góralami pali tartak i idzie do lasu… Kiedy po latach wychodzi z więzienia, rozumie, że można i trzeba było współpracować z władzą.

Ludowa ballada w reżyserii Henryka Kluby stanowi oryginalną interpretację filmu socrealistycznego o dojrzewaniu chłopstwa do ideologii socjalizmu. Chłopi samoorganizują się i bronią idei władzy ludu. Twórca dowartościowuje tę walkę mityczną oprawą plastyczną na wzór malarstwa naiwnego oraz muzyczną – pieśniami według kompozycji Zygmunta Koniecznego w wykonaniu chóru z Istebnej. Film budzi pozytywne skojarzenia ze sztuką Siergieja Paradżanowa, ormiańskiego autora filmowego, twórcy arcydzieła „Cienie zapomnianych przodków” (1965). Autorem scenariusza, dialogów i tekstów pieśni był Wiesław Dymny, aktor, pisarz i poeta, artysta „Piwnicy pod Baranami”. Jego współpraca scenariuszowa i scenograficzna z Klubą zaczęła się od robotniczej ballady „Chudy i inni” (1966) i zaowocowała jeszcze filmem „Pięć i pół bladego Józka” (1971).

Seans z cyklu: „Krótka historia polskiego kina” część II :”Twórcy osobni”.

Kontynuacja przeglądu zawiera wybitne dzieła stworzone przez twórców, którzy nie wpisywali się w wiodące nurty, często stronili od grup twórczych czy formacji artystycznych. Byli swoistymi wolnymi elektronami, których filmy posiadały pewien osobisty sznyt. Były nie do pomylenia z dziełami kogokolwiek innego, autorskie, osobne. Tacy twórcy i twórczynie, często działający na marginesie i podążający własnymi ścieżkami, po latach zyskiwali status wizjonerów. W przeglądzie znalazły się zarówno odważne eksperymenty formalne jak i nieoczywiste filmy gatunkowe. Dzieła kultowe i zapomniane arcydzieła. Ale przede wszystkim filmy, które, także dzięki wspaniałej cyfrowej rekonstrukcji, nadają się idealnie do ponownego odkrycia w kinach.

Każdy film będzie poprzedzony wstępami w formie wykładu wideo prezentuje sylwetkę twórcy/twórczyni, wprowadza w tematykę dzieła, przybliża realia polityczno-społeczne jego powstania.

Tytuły:

1. LUTY – Ostatni dzień lata, reż. Tadeusz Konwicki 1958
2. MARZEC – Nóż w wodzie, reż. Roman Polański 1962
3. KWIECIEŃ – Ręce do góry, reż. Jerzy Skolimowski 1967
4. MAJ – Słońce wschodzi raz na dzień, reż. Henryk Kluba 1967
5. CZERWIEC – Trzecia część nocy, reż. Andrzej Żuławski 1971
6. LIPIEC – Na wylot, reż. Grzegorz Królikiewicz, 1972
7. SIERPIEŃ – Rejs, reż. Marek Piwowski, 1970
8. WRZESIEŃ – Konopielka, reż. Witold Leszczyński 1982
9. PAŹDZIERNIK – Krzyk, reż. Barbara Sass 1983
10. LISTOPAD – O-bi O-ba. Koniec cywilizacji, reż. Piotr Szulkin 1984

———

Organizator przeglądu: Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Kurator przeglądu: Tomasz Kolankiewicz
Partnerzy: WFDiF, DI Factory
Przegląd współfinansowany ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

DKF „Eroica” jest członkiem Polskiej Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych, a jego działalność współfinansuje Polski Instytut Sztuki Filmowej w ramach
programu wspierania klubów filmowych